Mustang to rasa koni znana przez wszystkich (nie tylko dzięki animacji Disneya "Mustang z Dzikiej Doliny"). To konie chętnie wykorzystywane przez Indian Ameryki Północnej. Słowo mustang pochodzi od hiszpańskiego słowa mestengo (lub mesteño ) i mostrenco, które angielski leksykograf J. Minsheu w 1599 r. przetłumaczył jako "zbłąkany". Oba słowa odnosiły się do zwierząt hodowalnych jako "dzikie, nie mające pana".
"Mustangers" (po hiszpańsku "mesteñeros") byli kowbojami (vaqueros), którzy łapali i zajeżdżali dziko żyjące konie w celu sprzedaży - najpierw w Hiszpanii, a później na terenach Ameryki Północnej (Meksyk, Teksas, Kalifornia).
Dzikie mustangi - historia rasy
Mustangi pochodzą od koni przywiezionych na tereny Ameryki Północnej w XVI wieku. Na podbój Nowego Świata zabrali je ze sobą hiszpańscy konkwistadorzy. Konie, które przetrwały walki z Indianami, prawdopodobnie uciekły lub zostały celowo wypuszczone na wolność. Dołączały do nich konie udomowione, które uciekały z zagród. Prawdopodobnie zdarzało się, że dzikie ogiery same uprowadzały klacze. Z biegiem czasu rozprzestrzeniły się, znajdując dobre warunki do życia na trawiastych preriach. Samodzielnie radząc sobie na wolności, wkrótce wtórnie zdziczała.
Z biegiem lat ilość dzikich stad mustangów rosła, nie musząc specjalnie chronić się przed swoimi naturalnymi wrogami (ze względu na ich niską liczebność). Hiszpańskie konie oraz inne rasy przywiezione przez konkwistadorów (w tym konie iberyjskie) łączyły się, dając początek nowej rasie.
Stada te, były źródłem koni dla Indian i kowbojów. Chętnie wyłapywano dzikie mustangi ze względu na ich niski koszt pozyskania oraz niesamowitą wytrzymałość. To koń o silnych nogach gotowy do odbywania długich podróży.
Wkrótce w Ameryce Północnej zaczęto uprawiać prerię oraz zwiększała się ilość hodowców bydła. Powstawały ogromne rancza, które wymagały dużo szybszych i większych koni. W tej sytuacji mustangi zaczęły być naturalnymi wrogami i konkurencją pokarmową dla bydła. Zaczęto zabijać mustangi, a w połowie XX wieku pozostały już nieliczne osobniki.
Od 1957 roku istnieje księga stadna tej rasy. American Mustang Association dba o zachowanie populacji.
Mustangi żyjące obecnie
Mustangi pojawiły się w XVI wieku, jednak dopiero w 1971 roku Kongres Stanów Zjednoczonych uznał, że „dzikie wolno wędrujące konie i osły są żywymi symbolami historycznego i pionierskiego ducha Zachodu". Od tej pory znalazły się pod ochroną.
W dzisiejszych czasach stadami żyjącymi są te, które zamknięto w kilku rezerwatach w Wyoming, Kalifornii i Kansas, gdzie prowadzona jest ich hodowla, oraz inne stada, które żyją bez ingerencji człowieka (Nevada, Kalifornia, Oregon, Utah, Montana i Wyoming). Zarządzanie stadami żyjącymi powierzono US Bureau of Land Management (BLM - Federalny Urząd Zagospodarowania Terenu). Jego zadaniem jest ochrona tych koni oraz nadzór nad populacją.
Szacuje się, że w sierpniu 2017 r. populacja mustangów dziko żyjących wzrosła do 72 tys. sztuk, a w 2019 r. do ponad 88 tys. koni. We wspomnianych gospodarstwach przebywa kolejne 45 tysięcy zwierząt. Szybko rosnąca populacja to duże wyzwanie, szczególnie że ilość zwierząt może wkrótce przewyższyć dostępną paszę. Przyczyną jest przede wszystkim niewielu naturalnych wrogów tych zwierrząt (wilki były historycznie rzadkie i obecnie nie zamieszkują tych terenów). Ich liczbę reguluje wspomniany BLM.
Najczęściej stosowaną metodą jest wyłapywanie nadmiaru populacji. Niestety nie ma żadnych konkretnych wytycznych, jak taki proces ma być przeprowadzony. Większość metod jest dość stresująca dla zwierząt, a nawet śmiertelna.
By złapać mustangi używa się ciężarówek, quadów, helikopterów i broni palnej do ścigania koni do zagród lub „pułapek”. Techniki te często prowadzą do skrajnego wyczerpania, poważnych obrażeń, a nawet śmierci koni. Pułapki „przynętowe” to kolejny powszechny sposób zatrzymywania mustangów, zwykle z pozostawieniem siana lub wody w zakamuflowanej zagrodzie, podczas gdy różne typy systemów spustowych zamykają bramy za końmi. Inna, mniej destrukcyjna metoda wykorzystuje oswojonego konia, zwanego „koniem Judasza”, który został wyszkolony do prowadzenia dzikich zwierząt do zagrody.
Schwytane mustangi są oferowane do adopcji osobom prywatnym - po roku od adopcji można starać się o tytuł własności konia. Niestety liczba adopcji jest zbyt mała. Wcześniej była możliwa jedynie po uiszczeniu opłaty 125 dolarów, ale od marca 2019 r. USA oferuje 1000 dolarów za adopcję. Konie, które nie zostaną zaadoptowane trafiają do gospodarstw, gdzie istnieje obawa, że zostaną sprzedane na rzeź.
Mustang koń - budowa
Charakterystyczna sylwetka mustanga - to duża, garbonosa głowa osadzoną na często jeleniej szyi, zwarty tułów, ścięty zad i silne, krępe nogi. Zwierzęta te charakteryzują mocne kopyta i silniejsze uzębienie.
Obecnie spotkać możemy dwie linie mustangów:
- o szlachetniejszej budowie z urodą konia hiszpańskiego
- o bardziej prymitywnej budowie, mocniej przypominające konie berberyjskie
Wysokość w kłębie: 135-150 cm
Maść: występują praktycznie wszystkie maści i odmiany
Średnia długość życia mustanga wynosi około 20 lat.
Mustang - koń dziko żyjący
Pożywienie
Mustangi żywią się jedynie roślinami - trawą, ziołami, nasionami i liśćmi. Zwierzęta te przyczyniają się do rozsiewania roślin (niestawione nasiona zostają wydalone wraz z odchodami). Żyjąc na amerykańskich preriach przystosowały się do trudnych warunków - szybciej znajdują pożywienie, a także wodę (nawet w zamarzniętych przeręblach).
Życie stada
Stado to zazwyczaj niewielki tabun, który składa się z dorosłego ogiera i kilku lub kilkunastu klaczy oraz źrebiąt. Zazwyczaj klacz rodzi jedno źrebię. Mają one własne terytorium po którym się poruszają. Mustangi tolerują też inne stada, których terytoria graniczą z ich terenem. W niedużym stadzie szybciej się przemieszczają i łatwiej znajdują pożywienie. Każde stado posiada swoją klacz-przewodniczkę, która w obliczu niebezpieczeństwa zabiera stado w bezpieczne miejsce. Ogier pozostaje, stawiając czoła niebezpieczeństwu.
Dorosły ogier (ok. 3-letni) musi opuścić stado, by stworzyć własne. Jest to moment, w którym stacza walki z innymi ogierami o klacze.
Mustangi - użytkowanie
W dzisiejszych czasach mustang, odpowiednio wyszkolony i otoczony troskliwą opieką, staje się niesamowitym wierzchowcem. Taki koń świetnie radzi sobie w takich dyscyplinach jak reining, barrel racing, sportowe rajdy konne, a nawet skoki przez przeszkody.
Zapoznaj się ze wszystkimi rasami koni
Mustang to tylko jedna z wielu ras. Zapoznaj się z innymi rasami koni, o których już pisaliśmy:
Produkt dodany poprawnie do Twojego koszyka
